Temizlik, dezenfeksiyon, sterilizasyon ve el hijyeninin sağlanması tüm iş alanlarında enfeksiyon kontrol önlemlerinin temelini oluşturur.

Salonlarda çalışanlar; kişisel hijyenlerine, çalışma aletlerinin temizliği, dezenfeksiyonu ve sterilizasyonuna, atıkların doğru şekilde uzaklaştırılmasına ve çalışma ortamının temizliğine gereken önemi vermediklerinde müşterilere ve kendilerine hastalık bulaştırırlar.

Hastalık bulaşması durumunda hem müşteri memnuniyetinin kötü etkilenmesi hem de ek mali harcamaların olması kaçınılmazdır. Hijyenik kurallar ve standartlar ışığında hizmet sunumu beraberinde yüksek düzeyde müşteri memnuniyetini de sağlayacaktır.

 TEMİZLİK, DEZENFEKSİYON VE STERİLİZASYON:

Salonlarda deri ve saçlı deri mantar enfeksiyonları, mantar dışındaki bakteri kaynaklı cilt enfeksiyonları, saç biti, HIV, Hepatit B ve C gibi kan yoluyla bulaşan virüs enfeksiyonları en önemli sağlık sorunlarını oluşturmaktadır.  

Mikroorganizmaların gruplarına göre yapılacak işlemler farklıdır. Cilt bütünlüğünün bozulmasına neden olabilecek işlemlerde kullanılan malzemeler steril edilmelidir. Steril edilmesi gerekli olmayan malzemeler için dezenfeksiyon işlemi yeterlidir.

Temel prensip; çevre, yüzey temizliği ve müşteride kullanılan malzemelerin her kullanımı sonrasında bazı işlemlerden geçmesi gerektiğinin bilinmesi, uygun yöntemlerin belirlenmesi ve doğru dezenfektan ve ekipman ile güvenli ortam ve hizmet sunulmasını sağlamaktır. Uygun yöntemleri belirleyebilmek için bazı temel kavramların bilinmesi yararlı olacaktır.

 TEMİZLİK (DEKONTAMİNASYON):

Tüm uygulamaların temelini oluşturur. Bir malzemenin steril edilebilmesi için öncesinde uygun temizlik işlemlerinin yapılmış olması gerekmektedir.

 DEZENFEKSİYON:

Birçok bakteri, mantar ve virüs (HIV, Hepatit B ve C vb.) çeşitlerinin hastalık yapıcı etkilerini önlemek için, ortam ya da malzemeden uzaklaştırılması işlemidir.

 DEZENFEKTAN:

Dezenfeksiyon amacıyla kullanılan kimyasal maddelerdir. Bu kimyasal maddelerin etkin olmaları, doğru kullanımlarına bağlıdır. Kullanım kurallarının okunup iyice anlaşıldıktan sonra, önerilen süreler içerisinde ve üreticisinin talimatları doğrultusunda kullanılmalıdır.

Piyasada satılan dezenfektan ürünlerin T.C. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Biyosidal Departmanı ve T.C. İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankası (UBB) tarafından belgelendirilmiş olması gerekmektedir.
Birçok firmanın ilgili belgeleri bulunmamaktadır. Müşterilerinizin sağlığını korumak için yasal mevzuata uygun ürün temini önemlidir. Kullandığınız ya da kullanmayı düşündüğünüz dezenfektan ürünlerin T.C. Sağlık Bakanlığı’nın ilgili departmanlarından alınmış belgelerini sorgulayınız. Yasal prosedür  hakkındaki detaylı bilgilere www.ubb.saglik.gov.tr ve www.biyosidal.saglik.gov.tr adreslerinden ulaşabilirsiniz.

 STERİLİZASYON:

Tüm bakteri, mantar ve virüslerin özel cihazlar kullanılarak yok edilmesidir. Bir başka ifade ile; kabul edilebilir sterilite güvence düzeyini (SGD) sağlayacak ölçüde ortamın mikroorganizmalardan arındırılmasıdır. SGD ≤10^-6 olarak bildirilmiştir.  

Salonda kullanılan malzemelerden; cilt bütünlüğünün bozulmasına (kesme, delme, yaralanma) neden olabilecek ve mukozalara teması olan tüm malzemeler steril olmalıdır. Sterilizasyon işleminden önce de steril edilecek malzemenin temizliği temizlik ve dezenfeksiyon özelliği olan dezenfektan ürünlerle yapılmalıdır. 

Örneğin pedikür ve manikür için kullanılan malzemeler yüksek enfeksiyon riski taşır ve mutlaka steril edilmelidir.

 SALONLARDA KULLANILAN STERİLİZASYON YÖNTEMLERİ:

 OTOKLAV:

Metal aletlerin, tarakların, plastik gereçlerin sterilizasyonu için en etkin yöntem olmaları bakımından öncelikle tavsiye edilir (aletlerin sıcaklığa dayanıklı olup olmadığı önceden araştırılmalıdır). Otoklav (121°C) buhar ısısı ve basınç yaratarak sterilizasyon sağlar, işlem ortalama yaklaşık olarak 20 dakika sürer. Bu süre ve ısılar cihazın tipine göre değişebilir. Otoklavlama işleminden önce sterilizasyonun hedeflenen düzeyde yapılabilmesi için steril edilecek aletlerin ön temizliği ve dezenfeksiyonunun yapılmış olması gereklidir. Üretici firma tarafından düzenli olarak teknik kontrolleri yapılmalıdır.

 ULTRAVİYOLE (UV) RADYASYON KABİNİ:

Bu kabin pek çok salonda kullanılmaktadır. İşlemden önce aletlerin ön temizliği ve dezenfeksiyonunun yapılmış olması gereklidir. İşlem esnasında dolabın üst kısmındaki civa buharı lambasından yayılan ultraviyole ışınlarının tüm yüzeylere erişebilmesi için aletler ağzı açık şekilde konulmalı ve sık sık çevrilmelidir. Aletlerin her yüzüne 20 – 30 dakika süreyle ultraviyole ışınları değmelidir. Üretici firma tarafından ultraviyole lambası düzenli olarak yenisi ile değiştirilmeli ve teknik kontrolleri yapılmalıdır.

Yukarıda açıklanan sterilizasyon yöntemlerinden en uygun olanı buhar sterilizasyonudur. UV yöntemi ile sterilizasyon ve dezenfeksiyon uygulamalarının etkinliği hakkında kanıtlanmış bilgiler yoktur. Bu nedenle en etkili yöntem olan buhar sterilizasyonun tercih edilmesi yararlı olacaktır.

 QUARTZ STERİLİZASYON CİHAZI:

Metal ve cam tüm aletleri steril edebilirsiniz. İşlemlerden önce aletlerin ön temizliği ve dezenfeksiyonunun yapılmış olması şarttır.

Her sterilizasyon cihazı sterilizasyonu gerçekleştirmez, tedarikçinizden üniversite test raporlarını mutlaka talep ediniz.

 SALON HİZMETLERİNDE TEMEL ENFEKSİYON KONTROL PRENSİPLERİ:

      Salon hizmeti veren kişiler, iş kıyafetleri ile hizmet vermelidir.

      Hizmet vermeden önce ve verdikten sonra eller mutlaka yıkanmalı, ellerde görünür kir olmadığı durumlarda el temizliği için alkol içeren el antiseptikleri kullanılabilir.

      Hizmet veren kişinin el ve tırnakları her zaman bakımlı olmalı, yakın hizmet verildiği için ağız kokusu ve vücut kokusu konusunda dikkatli olunmalıdır.

      Grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonu olan çalışan mümkünse izin istemeli, izin alamıyorsa maske takarak müşterilerini ve diğer çalışma arkadaşlarını korumalıdır.

      Her müşteriye ayrı havlu, örtü, boyun bandajı, jilet ve tek kullanımlık malzemeler kullanılmalıdır.

      Havlular kullanımdan sonra başka bir kişide kullanılmadan mutlaka çamaşır makinesinde yıkanmalıdır.

      Manikür ve pedikür kapları her müşteriden sonra ve iş günü bitiminde dezenfekte edilmelidir. Dezenfekte edilmeden başka kişide kullanılmamalıdır.

      Her salonun yapılan işe göre yedekli malzemesi ve aleti bulunmalıdır. Bunlardan birisi kullanımda iken, diğer takım bir sonraki müşteri için kullanıma hazırlanmak üzere dezenfekte veya sterilize edilmelidir.

      Her müşteriden sonra fırçadaki saçlar temizlenmeli, fırça ve taraklar dezenfekte edilmelidir.

      Her saç kesiminden sonra, saçlar süpürülmeli ve kapalı bir kaba/çöp kutusuna atılmalıdır.

      Manikür ve pedikür hizmeti veren çalışanlara Hepatit B aşısı yaptırması tavsiye edilir. 

      Mümkünse müşterilerin kendi manikür takımları ile salona gelmesi istenmelidir.

      Manikür ve pedikür işlemlerinden sonra aletler mutlaka steril edilmelidir. Steril edilen malzemenin tekrar kullanımına kadar özel paketlerde saklanmalıdır. Kendi seti ile gelen müşterilere de kullanım sonrası malzemeleri steril edilip paketlenerek teslim edilmelidir.

      Yapılan ortam ve malzeme temizliği / dezenfeksiyon işleri günlük, haftalık ve aylık olarak programlanıp, çizelge ile takip edilmelidir.

      Temizlik, dekontaminasyon, dezenfeksiyon ve sterilizasyon işlemleri sırasında mutlaka eldiven kullanmalıdır.

      Oluşabilecek kazalara karşı, gerekebilecek malzemeler işyerinde ecza dolabında hazır tutulmalıdır.

      Delici ve kesici malzeme çöpleri ayrılarak tıbbi atık olarak çöpe verilmelidir.

      Tek kullanımlık kullanılması gereken malzemeler kullanım sonrası atılmalı başka müşteride kullanılmamalıdır.

      Tezgah, ayna, zemin, oturma grupları gibi alanlardan enfeksiyon bulaşma riski pek fazla değildir. Silinebilir alanlar olduğu için sık sık temizliği kontrol edilmeli, kirlilik durumunda ve belirlenen aralıklarla düzenli temizlik yapılması gereklidir.

      Duş alanları enfeksiyon riski taşıdığı için her kullanımdan sonra duş kabini, duş başlığı varsa oturma yerleri dezenfekte edilmelidir.

      Malzeme dolapları, tekstil rafları sık sık kontrol edilerek temizliği yapılmalıdır.

      Saç yıkama lavaboları her kullanım sonrası ve gün sonunda deterjan-dezenfektan ile temizlenmelidir. 

      Fırça, tarak, bigudi gibi gereçler her kullanım sonrası üzerlerindeki saçlar toplanarak dezenfekte edilmelidir.

      Enfeksiyon kontrol önlemleri hakkında tüm çalışanlar düzenli olarak eğitilmelidir.

ENFEKSİYON KONTROL ÖNLEMLERİNİN UYGULANMASININ AVANTAJLARI NELERDİR?

      Hastalık kaynaklı ek maliyetlerin ve işgücü kayıplarının önlenmesi

      Hastalık kaynaklı tıbbi problemlerin önlenmesi

      Müşteri memnuniyetinin artması

      Kaliteli hizmet sunumu ile pazarlama çalışmalarına katkı

      Toplumun bilinçlendirilmesine katkı, farkındalık yaratma

      Hizmet sunan personelin iş doyumunun artması

ENFEKSİYON KONTROL UYGULAMALARI HAKKINDA TEST SORULARI:  (Test sorularını doğru olarak cevaplayan herkeze Kozmetiksite.com adresinde kullanılmak üzere %20 indirim kuponu gönderilecektir. Test cevaplarınızı isim soyisimizle birlikte  info